ไม่รู้ว่ามีใครเคยมีอารมณ์แบบที่รู้ว่ากำลังเศร้าแต่ไม่อยากหายกันบ้างมั้ย ?
ฉันชอบตอนที่ค่อยๆ ปล่อยอารมณ์ดิ่งลงไป เหมือนหินก้อนกลมๆ ที่ค่อยๆ ตกลงไปในบ่อน้ำ เวลาอกหักแล้วเดินออกไปกลางสายฝน เปิดฝักบัว ปล่อยน้ำรดหัวทั้งที่ยังมีเสื้อผ้า หรือเหม่อมองท้องฟ้าแบบไร้จุดหมาย เหมือน mv ยุค 90s
ช่วงหนึ่งเมื่อหลายปีที่แล้ว ฉันพบว่าตัวเองอยู่ในภาวะไม่อยากหายเศร้าแบบนี้ เพราะชอบดูหนังที่ทำให้เสียน้ำตา ฟังเพลงเศร้า อ่อนไหวมากๆ เรียกว่าอีกนิดหนึ่งจะอยู่ในระดับที่เดินร้องไห้ ซึมนิ่งมองท้องฟ้าเหมือนเล่นหนังหว่องกาไวตลอดเวลา และคิดว่าความสุขมันช่างเป็นเรื่องเพ้อฝันไร้สาระ เมื่อนึกถึงตอนนั้นเลยอยากหาคำตอบว่า มันเกิดอะไรขึ้นกับเรากันแน่
ฉันพบว่าบางครั้งการไม่มีความสุข กลับให้ความรู้สึกปลอดภัยบางอย่าง คือถึงจะเจอแย่ๆเราก็คงไม่รู้สึกอะไร เพราะนี่ก็แย่อยู่แล้ว คงไม่มีอะไรแย่ไปกว่านี้ เหมือนหินที่อยู่ที่ก้นบ่อแล้ว คงจะจมไปได้ไม่ไกลกว่านั้น
ในบทความยังกล่าวถึงอีกสาเหตุที่เป็นไปได้ว่า บางคนคิดว่าตัวเองไม่คู่ควรกับการมีความสุขจึงปล่อยให้ตัวเองอยู่ในความทุกข์ต่อไป และเมื่อใดที่กำลังจะมีความสุขก็หาเหตุให้ตัวเองเป็นทุกข์ต่อไปได้อีกเรื่อยๆ เพราะฉะนั้นอาการพวกนี้ยังไม่ถึงขั้นเป็นโรคซึมเศร้า แต่ถ้าปล่อยไว้นานๆ ก็อาจเป็นนิสัยที่ทำให้เกิดโรคซึมเศร้าเข้าจริงๆก็ได้
นอกจากนี้ยังมีบทความหนึ่งในเว็ปไซต์ learning-mind.com ที่เชื่อมโยงการผลงานวิจัย ‘On the Consumption of Negative Feelings’ ของ Eduardo B. Andrade and Joel Cohen ซึ่งค้นหาคำตอบว่าทำไมคนเราถึงจะปล่อยให้ตัวเองเสพอารมณ์ด้านลบ เช่นการดูหนังผี เข้ากับการเสพติดความเศร้าว่ามันอาจเป็นเพราะเราจะรู้สึกความรู้สึกด้านลบและบวกไปได้พร้อมกัน
เหมือนกับที่เขาบอกว่าหนึ่งในสาเหตุที่เราอาจะชอบความรู้สึกด้านลบคือ คือความรู้สึกดี หรือความรู้สึกโล่งที่เกิดขึ้นภายหลัง หลังจากพายุแห่งอารมณ์พัดผ่านไป นี่อาจจะแสดงให้เห็นว่าที่คนเราอาจจะชอบความรู้สึกแบบฟ้าหลังฝนมันช่างสดใสเหลือเกิน
ในขณะที่แนวคิดของนักจิตวิทยาอีกกลุ่มบอกว่าเราต้องมีความทุกข์ให้ก้าวข้ามเพื่อจะมีความสุข และยิ่งเราได้สิ่งที่เราต้องการมาได้อย่างง่ายดายเท่าไหร่ เราก็มีอุปสรรคน้อยลงไปทุกที จนทำให้เกิดความทุกข์และเหนื่อยหน่ายเพราะชีวิตมันง่ายเกินไป แต่ในทางกลับกัน ยิ่งเราฝ่าฟันอุปสรรคเพื่อให้ได้สิ่งที่เราต้องการมากเท่าไหร่ ความสุขก็ยิ่งเพิ่มมากขึ้นเท่านั้น ดังนั้นเราควรจะต้องเป็นทุกช์เพื่อมีความสุขนั่นเอง
แน่นอนความเศร้ามาคู่กันกับความสุข แต่หากพบว่ามีอารมณ์นี้มากเกินปรกติและเป็นอย่างยาวนาน อย่าลืมไปพบจิตแพทย์นะคะ จริงอยู่ว่าความสุขกับความทุกข์ถึงจะมาคู่กัน แต่ก็ไม่ควรกินพื้นที่จิตใจของเรามากจนเกินไป ไม่งั้นอาจจะเป็นโรคซึมเศร้าแบบดิสทีเมีย (Dysthymia Depression) ได้ โรคซึมเศร้าชนิดนี้ต่างกับโรคซึมเศร้าปกติตรงที่อาการจะไม่รุนแรงเท่า คือไม่ถึงกับซึมจนทำอะไรไม่ได้ แต่จะเป็นอย่างต่อเนื่องยาวนานกว่า อย่างน้อยสองถึงห้าปี
ความเศร้าไม่ใช่เรื่องผิดแปลก ในบางครั้งความเศร้าก็มาเพื่อให้เราระบาย หรือบางทีให้เรามีข้อเปรียบเทียบเมื่อความสุขมาถึง แต่จงทำให้แน่ใจว่าเรากับความเศร้าอยู่ด้วยกันฉันท์มิตรจะดีกว่า
อะไรที่มากเกินไปก็ไม่ดีทั้งนั้นแหละค่ะ
